تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ یکی از شهرهای استان خراسان رضوی Ùˆ مرکز شهرستان تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ است.
تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ در Û±Û´Û° کیلومتری جنوب مشهد Ùˆ Û±Û°Û°Ûµ کیلومتری تهران است. شهر تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ ÛµÛ³ کیلومتر مربع وسعت دارد Ùˆ Ø§Ø±ØªÙØ§Ø¹ آن Û±Û³Û³Û³ متر از Ø³Ø·Ø Ø¯Ø±ÛŒØ§ می‌باشد. جمعیت این شهر طبق سرشماری سال Û±Û³Û¸Ûµ مرکز آمار ایران برابر با Û±Û±Û¹Ù¬Û³Û¶Û° Ù†ÙØ± بوده‌است.
تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ از شرق به شهرستانهای تایباد Ùˆ تربت جام Ùˆ رشتخوار، از غرب به کاشمر Ùˆ از شمال به مشهد Ùˆ نیشابور Ùˆ ÙØ±ÛŒÙ…ان Ùˆ از جنوب به شهرستان مه ولات منتهی Ù…ÛŒ شود. نام تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ به اعتبار نام قطب‌الدین ØÛŒØ¯Ø± بر واژه اصیل Ùˆ ایرانی زاوه در قرن نهم Ùˆ بعد از آن غلبه ÛŒØ§ÙØª.
منطقهٔ تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ بزرگترین تولیدکنندهٔ Ø²Ø¹ÙØ±Ø§Ù† در جهان Ù…ØØ³ÙˆØ¨ می‌شود. بایگ، یکی از شهرهای تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ مرکز ابریشم ایران نام Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ Ùˆ بالغ بر Û¸Û°Ùª ابریشم کشور در این Ù…ØÙ„ تولید می‌شود. خربزه، پسته Ùˆ بادام نیز از دیگر Ù…ØØµÙˆÙ„ات کشاورزی این منطقه‌است.همچنین معادن طلای زرمهر تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ Ú©Ù‡ در روستای زرمهر واقع شده است، تولیدکننده اولین شمش های طلا در کشور است Ú©Ù‡ در بازار بورس اوراق بهادار تهران معامله میشوند.
تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ در قدیم با نام زاوه شهرت داشته‌است پیشینه تاریخی تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ به نام زاوه به دوران قبل از اسلام دوره اشکانیان برمی گردد Ùˆ به مناسبت مقبره قطب‌الدین ØÛŒØ¯Ø± Ú©Ù‡ از معاصرین عطار Ùˆ از صوÙیان قرن ششم هجری بوده بدین نام خوانده شده‌است. بنای زاوه را به زوطهماسب نسبت می‌دهند.[Û±] تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ پس از دوره صÙÙˆÛŒ به صورت شهر در آمد. در واقع شهر در ØØ¯ÙˆØ¯ دویست سال پیش یعنی دوره ØØ§Ú©Ù…یت Ø§Ø³ØØ§Ù‚‌خان قرایی از خوانین Ùˆ رجال سیاسی عصر قاجاریه رونق Ú¯Ø±ÙØª. Ø§Ø³ØØ§Ù‚ خان به مرمت Ùˆ آبادانی شهر پرداخته Ùˆ آن چنان تØÙˆÙ„ÛŒ در شهر بوجود آورد Ú©Ù‡ این شهر تا مدتها به تربت Ø§Ø³ØØ§Ù‚‌خان معرو٠بوده‌است. در دو انقلاب معاصر ایران یعنی انقلاب مشروطه در سال Û±Û²Û¸Ûµ شمسی Ùˆ انقلاب اسلامی Û±Û³ÛµÛ· شمسی تربت ØÙŠØ¯Ø±ÙŠÙ‡ از شهرهای پیشتاز در این ÙØ±Ø¢ÛŒÙ†Ø¯Ù‡Ø§ بوده‌است .
تربت ØÛŒØ¯Ø±ÛŒÙ‡ با تولید بیش از Û±ÛµÛ° تن Ø²Ø¹ÙØ±Ø§Ù† خشک اولین منطقه از Ù„ØØ§Ø¸ تولید Ø²Ø¹ÙØ±Ø§Ù† در دنیا است. ایران در مجموع با تولید Û±ÛµÛ°-Û±Û·Û° تن Ø²Ø¹ÙØ±Ø§Ù† بزرگترین کشور تولید کننده Ø²Ø¹ÙØ±Ø§Ù† در جهان Ù…ØØ³ÙˆØ¨ می‌شود Ùˆ استان خراسان رضوی بیشترین مقدار Ø²Ø¹ÙØ±Ø§Ù† تولیدی کشور را دارا می‌باشد به Ù†ØÙˆÛŒ Ú©Ù‡ در سال Û±Û³Û¸Û¶ بیش از ۴۱هزار هکتار از اراضی این استان زیر کشت این Ù…ØØµÙˆÙ„ قرار Ú¯Ø±ÙØª. این شهرستان به تنهایی بیش از Û¹Û° درصد Ø²Ø¹ÙØ±Ø§Ù† دنیا را تولید می‌نماید.