شهر کرمان (پارسی باستان: کارمانیا)ØŒ یکی از کلان‌شهرهای ایران Ùˆ مرکز استان کرمان پهناورترین استان ایران درجنوب شرقی این کشور واقع است. جمعیت این شهر طبق سرشماری سال Û±Û³Û¹Û° آمار ایران برابر با Û·Û²Û±Ù¬Û³Û·Û´ Ù†ÙØ± بوده‌است. به Ù„ØØ§Ø¸ اداری، سیاسی Ùˆ ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯ÛŒ Ùˆ صنعتی بزرگ‌ترین Ùˆ مهم‌ترین شهر جنوب Ùˆ جنوب شرق ایران است.منطقه جنوب شرق کشور شامل استان‌های کرمان، یزد، هرمزگان Ùˆ سیستان Ùˆ بلوچستان است Ú©Ù‡ کرمان مرکزیت آن را بر عهده دارد. به دلیل وسعت شهری Ùˆ جمعیت کرمان، این شهر جزو کلان‌شهرهای ایران طبقه‌بندی شده‌است. وسعت کلان‌شهر کرمان Û±Û³Ù«Û±Û°Û° هکتار است Ùˆ وسعتی معادل کلان‌شهر شیراز دارد.کرمان به Ù„ØØ§Ø¸ تاریخی جزو پنج شهر اول ایران به شمار می‌رود.شهر کرمان، یک مرکز جمعیتی در منطقه جنوب شرق ایران است. ØØ§Ø´ÛŒÙ‡â€ŒÙ†Ø´ÛŒÙ†ÛŒ مهمترین مشکل کلانشهرکرمان است.کرمان در ØØ§Ù„ تبدیل شدن به شهری الکترونیکی است Ùˆ این شهر به عنوان پایلوت دولت الکترونیک انتخاب شده‌است Ùˆ در برنامه‌های توسعه کشور باید به شهری الکترونیکی تبدیل شود.
ام كرمان را در کتیبه های داریوش می‌توان دید. در آنجا كرمان نام ناØÛŒÙ‡ ا‌ی است كه از آن چوب یاك برای كاخهای هخامنشی ØÙ…Ù„ می‌شود. نوشته های یونانی هم آن را كرمان خوانده Ùˆ مردم كرمان را تیره ای از پارسیان Ú¯ÙØªÙ‡â€ŒØ§Ù†Ø¯. از ریشه كر (كر به اوستا Ùˆ كری به سانسكریت) چندین واژه سانسکریت در دست است. كرمن به معنی كار Ùˆ كوشش Ùˆ وظیÙÙ‡ Ùˆ نیز كاركن Ùˆ كوشا، كرمینه به معنی ماهر Ùˆ استاد، كرمان بندا به معنی كاربنده یا وظیÙه‌شناس Ùˆ واژه های دیگر كه از كرمان ساخته شده‌اند. همه معنی كار Ùˆ كوشش را می‌رسانند. ریشه‌ دیگر كر كه به اوستایی «كر» به سانسکریت «كری» ØªÙ„ÙØ¸ می‌شود Ùˆ به معنی بریدن Ùˆ كشتن Ùˆ جنگیدن است Ùˆ واژه‌های كارد، پیكار Ùˆ كارزار نیز از آن است. اگر Ú†Ù‡ كرمان در گذشته نام‌های دیگری چون بوتیا، كرمانیا، گواشیر Ùˆ ... داشته، اما در مجموع این نظر كه نام كارمان (كار به معنی تلاش Ùˆ سازندگی، Ùˆ مان بمعنی Ù…ØÙ„ Ùˆ مكان) در طول زمان به كرمان تبدیل شده بیشتر مأنوس Ùˆ منطقی است، چرا كه اصولاً زندگی سخت Ùˆ دشوار در کویر، همتی بزرگ Ùˆ والا Ùˆ تلاشی Ø§ÙØ²ÙˆÙ† را می‌طلبیده. بالا آوردن آب از چند ده متری عمق زمین، كشت Ùˆ زرع در زمین‌هایی كه هر از چندگاه یك بار زیر ØªÙˆÙØ§Ù† شن مدÙون می‌شده‌اند Ùˆ... ادامه ØÛŒØ§Øª با چنین وضعیتی كار آسانی نبوده Ùˆ نیست. در ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯ آنندراج می‌خوانیم: كریمان پدر نریمان آن شهر را به نام خود بنا نهاده. در اوستا Ùˆ سانسكریت، كرمان یعنی كوشا Ùˆ نریمان، یعنی مردانه.
بیشتر نقاط شهر کرمان با کوه Ø§ØØ§Ø·Ù‡ شده‌است. متوسط Ø§Ø±ØªÙØ§Ø¹ شهر کرمان از Ø³Ø·Ø Ø¯Ø±ÛŒØ§ Û±Û·ÛµÛµ متر است. شهرکرمان نیز خود در کنار کوه ØµØ§ØØ¨ الزمان قرار Ú¯Ø±ÙØªÙ‡â€ŒØ§Ø³Øª. کرمان شب‌های زمستانی بسیار سردی دارد. کوه‌های جوپار Ùˆ پلوار Ùˆ Ø¬ÙØªØ§Ù† در جنوب Ùˆ جنوب شرق کرمان در تمام طول سال بر٠دارند. شهر کرمان در عرض جغراÙیایی Û³Û°Ù«Û²Û¹ Ùˆ طول جغراÙیایی ÛµÛ·Ù«Û°Û¶ قرار Ú¯Ø±ÙØªÙ‡â€ŒØ§Ø³Øª.
تابستان‌های کرمان نسبتا خنک Ùˆ زمستان‌های کرمان بسیار سرد است. متوسط مقدار باران در طول سال در کرمان معادل Û±ÛµÛµ میلی متر است. بطور Ú©Ù„ÛŒ آب Ùˆ هوای این شهر به دلیل Ø§Ø±ØªÙØ§Ø¹ زیاد از Ø³Ø·Ø Ø¯Ø±ÛŒØ§ به نسبت خنک Ùˆ معتدل است. کرمان سومین مرکز استان Ù…Ø±ØªÙØ¹ ایران بعد از شهرکرد Ùˆ همدان است Ùˆ همین امر باعث شده‌است Ú©Ù‡ در مقایسه با شهرهایی مثل یزد ØŒ زاهدان ØŒ بیرجند ØŒ قم ØŒ شیراز ØŒ اصÙهان ØŒ تهران از هوایی به نسبت خنک تر در تابستان ها برخوردار باشد.