مسجد شیخ علیخان زنگنه

مسجد شیخ علیخان زنگنه نزدیک میدان مرکزی شهر تویسرکان واقع شده و به مدرسه عباسی معروف است.بنا متشکل از حیاطی هشت ضلعی و ۳۶ حجره برای زندگی طلاب علوم دینی، است.مسجد این مجموعه در قسمت شرقی حیاط قرار گرفته و بنا به روایت های شفاهی به زمان شاه عباس صفوی تعلق دارد.گرچه برخی بر این باورند که این بنا در دوران “شیخ علیخان زنگنه” وزیرشاه تهماسب صفوی ساخته شده است.


عملیات تعمیر و بازسازی که در گذشته بر روی این بنا صورت گرفته بود به علت عدم تناسب مصالح به کار گرفته شده موجب تغییر اصالت آن شده بود ولی با کمک اداره کل میراث فرهنگی استان همدان تعمیرات اساسی در آن صورت گرفته است.

مدرسه شیخ علیخان زنگنه ( حوزه علمیه ) دلیل محکمی است بر حقانیت این موضوع که دیار باستانی تویسرکان از گذشته های دور مامن و ماوای بزرگان دین بوده تا جایی که این سرزمین را دارالمؤمنین می نامند . حوزه علمیه توسط شیخ علیخان زنگنه و به دستور شاه سلیمان صفوی در سال ۱۰۹۰ هجری در تویسرکان ساخته شده است . این مدرسه دارای حیاط مستطیل شکل و پلانی چهار ایوانی و یک طبقه است که گرداگرد آن تعداد ۳۶ باب حجره متصل به هم ساخته شده و در گذشته و حال محل تحصیل طلاب علوم دینی بوده و در مرکز شهر تویسرکان کنار بازار سرپوشیده ساخته شده است . در بالای درب ورودی این حوزه ملاحظه می شود نام خداوند تبارک و تعالی و اسامی پنج تن ( ع ) به طرز جالب توجهی با استفاده از کاشیکاری های سفید درج شده است کلیه قسمت های بنا از آجر و تمامی سقف ها با طاق ضربی ساخته شده که از استحکام فوق العاده ای برخوردار است .

این مدرسه دارای مسجدی است که در وسط جبهه جنوبی واقع شده است و قرینه همین مسجد در ضلع شمالی احداث گردیده که در حال حاضر از آن به عنوان کتابخانه استفاده می شود . در دو قسمت فوقانی نمای بیرونی ایوان مسجد سه ردیف کاشیکاری جلب نظر می کند که در بالای آن نوشته شده است : ” قال الله تعالی انما یعمرو مساجد الله من آمن باالله و الیوم الآخر ” و ذیل آن یک بیت شعر به خط نستعلیق دیده می شود که تاریخ تعمیر و مرمت مدرسه را با حروف جمل بیان می کند که اثر طبع مرحوم حاج ابوالقاسم نوری است که از شعرای به نام این خطه می باشد :
ناطق و صامت پی تاریخ تعمیرش بگوید نوری از زندان برون آورد الحق یوسفی را


که با احتساب حروف ابجد سال ۱۳۶۱ هجری قمری را مقارن با ۱۳۱۹ شمسی سال تعمیر بنا را نشان می دهد . گر چه در جریان جنگ تحمیلی بر اثر حملات هوایی رژیم متجاوز عراق در سال ۱۳۶۵ این اثر تاریخی ، فرهنگی مورد بمباران هوایی قرار گرفت و تخریب گردید اما سرانجام با تلاش و کوشش بی وقفه میراث فرهنگی از سال ۱۳۶۸ تا کنون مرمت و احیا گردیده است . این اثر مهم به شماره ۱۸۶۶ مورخ ۲۱/۲/۷۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است

ادرس مسجد شیخ علیخان زنگنه

نزدیكی میدان مركزی شهر تویسركان در صورت اطلاع از آدرس مسجد شیخ علیخان زنگنه، در قسمت نظرات لطفا اعلام فرمائید .

مسجد های ایران مسجد های شهر تویسرکان مسجد های استان همدان