قلعه اشتران

قلعه اردلان (اشتران)' مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان تویسرکان، روستای اشتران واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۳۸۳/۱۱/۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۱۳۷۹ به‌عنوان يكي از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.خاندان اردلان توِِِیسرکان ازنسل خان احمدخان اردلان حاکم کردستانات هستند. بانی قلعه معروف اشتران از شاهکارهای معماری دوره قاجاریه بر نوک تپه ای رفیع مشرف بر آن نواحی، مرحوم حاج مراد خان اردلان می باشد . این قلعه یاد آور جنگهای ایران و روس، و فداکاری این خاندان و مردم با غیرت آن ناحیه برای حراست از سزمین ابا و اجدادی خود یعنی ایران و حفظ جان و مال و ناموس خود از دستبرد بیگانگان است . با فوت حاج مراد خان این قلعه به فرزندانش از جمله حاج محمد حسین خان و پس از وی به فرزندانش از جمله مرحوم حمزه خان و محمد ولیخان رسید. این قلعه مشرف به قلعه خان گرمز و در مسیر جاده قدیمی همدان تویسرکان ازقلعه های بجای مانده از دوران قاجاریه در شهرستان تویسركان محسوب می شود كه از نظر موقعیت جغرافیایی و وسعت یكی از قلعه های نادر در استان همدان به شمار می آید. در محوطه پیرامون این قلعه یک حمام خزینه دار که کاملا در زیر خاک مدفون است نیز توسط مرحوم حاج مراد خان اردلان احداث شده است . این قلعه یك هكتار زیر بنا دارد كه شامل ساختمان حیاط بیرونی و از سمت جنوب ورودی هشتی با راهروی باریك است. ساختمان های بیرونی و اندرونی شامل دو طبقه مسكونی و یك طبقه زیر زمین است كه جزو طبقه اول محسوب می شود، در هر طبقه 13 اتاق تزئینی وجود دارد. جانمائی محلهای سکونت بر اساس طبقه اجتماعی افراد از بزرگان و خانواده های آنها تا سربازان ، کارمندان ، کارگران و مهتران و محلهای نگهداری دام و علوفه با نظم و برنامه ریزی خاص در نظر گرفته شده است . سر در ورودی قلعه دارای یك هشتی بسیار زیبا است كه بالای آن ساختمانی شامل چند اتاق به عنوان محل نگهبانی وجود دارد كه از طریق راهرو به داخل حصار طویله راه پیدا می كند. در حیاط اندرونی قناتی وجود دارد كه در حال حاضر خشك است اما نشان می دهد كه در گذشته آب شرب قلعه را تامین می كرده است. در چهار كنج این قلعه چهار برج مدور وجود دارد که دو برج غربی آن کاملا نظامی و محل استقرار سربازان در مواقع لزوم است و دو برج دیگر علاوه بر داشتن محل استقرار سربازان ، محلی شبیه تراس برای اوقات فراقت در تابستان ساخته شده که دارای دید بسیار زیبا بر دشتهای پیرامون قلعه است .

اساس بنا بدین شكل است كه در دیوارها از چینه و خشت استفاده شده و در نماها از آجر كاری هایی كه بیشتر حالت تزئینی دارند.

پوشش سقف طبقات اول و دوم تیر چوبی که بر اساس طول دهانه سقف ها با ضخامتهای مختلف و زیبا پوشیده شده و اتاق های میهمانی با سقفهای کاذب چوبی بسیار زیبا و چشم نواز پوشیده شده است و پوشش سقف انبار ها و طویله ها، طاقهای خشتی از نوع طاق های نیم دایره آزاد کننده بار که با ظرافت خاصی ضرب شده است ، میابشد . تا سالهای قبل از انقلاب این قلعه مورد استفاده خانواده مرحوم حمزه خان بود و پس از ساخت عمارت کنار رودخانه این محل بصورت انبار و سپس خالی از سکنه درآمد. متاسفانه این بنای باشکوه مانند سایر بناها مورد بی مهری سازمانهای متولی میراث گذشتگان قرار گرفت و تقریبا حدود 80% دیوارهای داخلی آن ویران شده است . در بازسازی نمای جنوبی آن هم به علت ناهمگون بودن مصالح مورد استفاده ، ظاهر زشتی را برای این قلعه تاریخی بوجودآورده است . این اثر در تاریخ ۱۳۸۳/۱۱/۱۰ با شماره ثبت ۱۱۳۷۹ به همت زنده یاد مهندس حجت الله اردلان نماینده اسبق شهرستان تویسرکان در مجلس به‌ میراث فرهنگی همدان اهدا شد و به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و به عنوان یك موزه محلی و طبیعی قابل استفاده است. درود بر روح بلند مردمانی که عزت و شرافت امروز ایران را برای ما به یادگار گذاشتند. مهندس محمد سرداری

قلعه اشتران

ادرس قلعه اشتران

قلعه ای نظامی بوده Ú©Ù‡ درمجاورت روستای اشتران Ùˆ18کیلومتری شهر تویسرکان قرار گرفته است.جهت مشاهده آدرس قلعه اشتران ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید

---

نصاویر قلعه اشتران

قلعه های ایران قلعه های شهر تویسرکان قلعه های استان همدان