آسیاب آبی اشکذر از بزرگترین آسیاب‌های ایران است Ú©Ù‡ متعلق به دوره قاجاریه بوده Ùˆ در Ù…ØÙ„Ù‡ توده اشکذر واقع است.
آسیاب‌های آبی از جمله آثار تاریخی استان یزد و که معمولا در کنار آبادی‌ها و بر سر راه قنات‌ها ساخته شده‌اند.
آسیاب كه نام دیگر آن "طاØÙˆÙ†Ù‡" است، در نقاط مختل٠جهان به صورت‌های Ù…ØªÙØ§ÙˆØªÛŒ وجود دارد Ùˆ برای آرد كردن گندم Ùˆ غلات دیگر جهت تهیه نان Ùˆ مصار٠مختل٠از آن Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ می‌شده است.
هر آسیاب دارای قسمت‌های مختلÙÛŒ است Ú©Ù‡ عمده‌ترین قسمت آن "تنوره" است Ú©Ù‡ به صورت مخروطی وارونه طراØÛŒ ‌شده، به گونه‌ای Ú©Ù‡ آب ذخیره شده در آن از روزنه‌ای Ú©ÙˆÚ†Ú© با ÙØ´Ø§Ø± پره‌ها، سنگ آسیاب را ØØ±Ú©Øª می‌داد.
ÙØ¶Ø§ÛŒ اصلی آسیاب‌ها در دل زمین جای دارد Ùˆ بخش نمایان آن شامل نورگیرها Ùˆ ورودی آسیاب است. از دیگر قسمت‌های آسیاب می‌توان سنگ زیرین Ùˆ زبرین را نام برد Ú©Ù‡ سنگ زیرین آن بسیار مقاوم‌تر است.
آسیاب آبی اشکذر یکی از 10 آسیاب ثبتی استان Ú©Ù‡ در Ùهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده Ùˆ از ویژگی‌های Ù…Ù†ØØµØ± به ÙØ±Ø¯ آن می‌توان به مقرنس کاری ÙØ¶Ø§ÛŒ اصلی، نقوش هندسی در اطرا٠دیواره‌ها، آجرکاری ظری٠در Ù…ØÙˆØ·Ù‡ اصلی آسیاب Ùˆ صØÙ† آن اشاره کرد.
این آسیاب در عصر آبادانی خود یگانه آسیاب منطقه میبد تا اشکذر بوده است و ساعتی سی و پنچ من شاه آرد از زیر سنگ‌های پر قدرت آن بدست می‌آورده‌اند.
در ورودی آسیاب،دالانی شیب‌دار به طول 56 متر است Ú©Ù‡ به قسمت اصلی آسیاب Ú©Ù‡ هشت ضلعی است می‌رسد. سق٠این هشت ضلعی به Ø´Ú©Ù„ گنبدی بنا شده است. سق٠و مقرنس‌کاری‌های بنا با نقوش هندسی از ابتکارهای معماری کهن ایرانی است.آجر تنها Ù…ØµØ§Ù„Ø Ø³Ø§Ø®ØªÙ…Ø§Ù†ÛŒ این بنای دیدنی است.
آسیاب‌های آبی از جمله جاذبه‌های تاریخی استان یزد به شمار می‌رود Ùˆ از میان آسیاب‌های معرو٠استان می‌توان آسیاب‌های سنگ سیاه ده‌آباد، بیده، باغستان، گرمسیر ØªÙØªØŒ دو سنگی Ù…ØÙ…د آباد میبد، ØªÙØªØŒ ندوشن Ùˆ علی آباد را نام برد.
آسیاب آبی اشکذر به شماره 2086 مورخ 11/5/77 در Ùهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
جهت مشاهده آدرس آسیاب آبی اشکذر ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنیدجهت مشاهده آدرس آسیاب آبی اشکذر ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید