بازدید :
1077

آسیاب آبی اشکذر

امتیاز (8 از 10) از مجموع 1 رای

آسیاب آبی اشکذر از بزرگترین آسیاب‌های ایران است که متعلق به دوره قاجاریه بوده و در محله توده اشکذر واقع است.

آسیاب‌های آبی از جمله آثار تاریخی استان یزد و که معمولا در کنار آبادی‌ها و بر سر راه قنات‌ها ساخته شده‌اند.

آسیاب كه نام دیگر آن "طاحونه" است، در نقاط مختلف جهان به صورت‌های متفاوتی وجود دارد و برای آرد كردن گندم و غلات دیگر جهت تهیه نان و مصارف مختلف از آن استفاده می‌شده است.

هر آسیاب دارای قسمت‌های مختلفی است که عمده‌ترین قسمت آن "تنوره" است که به صورت مخروطی وارونه طراحی ‌شده، به گونه‌ای که آب ذخیره شده در آن از روزنه‌ای کوچک با فشار پره‌ها، سنگ آسیاب را حرکت می‌داد.

فضای اصلی آسیاب‌ها در دل زمین جای دارد و بخش نمایان آن شامل نورگیرها و ورودی آسیاب است. از دیگر قسمت‌های آسیاب می‌توان سنگ زیرین و زبرین را نام برد که سنگ زیرین آن بسیار مقاوم‌تر است.

آسیاب آبی اشکذر یکی از 10 آسیاب ثبتی استان که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و از ویژگی‌های منحصر به فرد آن می‌توان به مقرنس کاری فضای اصلی، نقوش هندسی در اطراف دیواره‌ها، آجرکاری ظریف در محوطه اصلی آسیاب و صحن آن اشاره کرد.

این آسیاب در عصر آبادانی خود یگانه آسیاب منطقه میبد تا اشکذر بوده است و ساعتی سی و پنچ من شاه آرد از زیر سنگ‌های پر قدرت آن بدست می‌آورده‌اند.

در ورودی آسیاب،دالانی شیب‌دار به طول 56 متر است که به قسمت اصلی آسیاب که هشت ضلعی است می‌رسد. سقف این هشت ضلعی به شکل گنبدی بنا شده است. سقف و مقرنس‌کاری‌های بنا با نقوش هندسی از ابتکارهای معماری کهن ایرانی است.آجر تنها مصالح ساختمانی این بنای دیدنی است.

آسیاب‌های آبی از جمله جاذبه‌های تاریخی استان یزد به شمار می‌رود و از میان آسیاب‌های معروف استان می‌توان آسیاب‌های سنگ سیاه ده‌آباد، بیده، باغستان، گرمسیر تفت، دو سنگی محمد آباد میبد، تفت، ندوشن و علی آباد را نام برد.

آسیاب آبی اشکذر به شماره 2086 مورخ 11/5/77 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.