قدمت این دژ که در منطقه‌ای به وسعت 32 هکتار واقع شده، بر اساس کتیبه‌ای که از رؤسا دوم یکی از پادشاهان اورارتویی کش٠شده، به سال‌های 645 و 685 قبل از میلاد می‌رسد.
این قلعه با سلطه قوم ماد بر این منطقه به صورت متروک ماند Ùˆ Ùقط در دوران قرون وسطی (همزمان با دوره مغول) توسط گروهی از مسیØÛŒØ§Ù† مورد سکونت قرار Ú¯Ø±ÙØª Ú©Ù‡ از آنها نقش صلیب‌هایی روی صخره‌‌ها نمایان است.
آثار دوره اورارتویی شامل ساختمان شرقی: Ù…ØÙ„Ù‡ مسکونی، قلعه، آثار پشت دژ Ùˆ کانال آبرسانی است. کاوش‌های باستانی نشان می‌‌دهد Ú©Ù‡ این قلعه Ø·ÛŒ 50 سال Ùˆ در 3 مرØÙ„Ù‡ ساخته شده Ùˆ دارای معبد، بازار Ùˆ مقر ØÚ©ÙˆÙ…تی، برج، بارو، دروازه Ùˆ راه‌های مخÙÛŒ ویژه‌ای است.
قلعه دارای دیوارهای مستØÚ©Ù… سنگی است Ú©Ù‡ روی صخره‌‌ای بلند مشر٠به دره‌‌ای بزرگ قرار دارد. سه اشکوب (طبق) با کارکردهای مختل٠این قلعه عبارتند از:
اشکوب ØªØØªØ§Ù†ÛŒ مشتمل بر دروازه، مهمانسرا، اصطبل Ùˆ قرارگاه سربازان
اشکوب میانی که معبدی است با اتاق‌های متعدد
اشکوب Ùوقانی Ú©Ù‡ اوج هنر معماری اورارتویی است Ùˆ دارای سکونتگاه، مقر ÙØ±Ù…اندهی Ùˆ راه‌های خروجی به بیرون از قلعه می‌‌باشد
این قلعه دارای 3 بخش عمده شامل ساختمان شرقی، Ù…ØÙˆØ·Ù‡ مسکونی (Ú©Ù‡ Ø§ÙØ³Ø±Ø§Ù† Ùˆ کارمندان عالی‌رتبه با خانواده‌هایشان در آنجا زندگی می‌کردند) Ùˆ خود قلعه ‌می‌باشد. ساختمان شرقی دارای یک دیوار سراسری پشت بندان است Ùˆ Ù…ØÙˆØ·Ù‡ ØØ¯ÙˆØ¯ دو هکتار را در بر می‌گیرد.
بر اساس آثار اورارتویی دژ بسطام شامل یک پائین قلعه، یک میان قلعه که معبد خدایان اورارتو و یکی از انبارهای بزرگ آذوقه در آنجا قرار داشته است و یک بالا قلعه است.
بالا قلعه در بلندترین نقطه دژ قرار دارد Ùˆ Ø§ØØªÙ…الا کاخ ØØ§Ú©Ù… در آنجا بوده است.
قلعه یا دژ بسطام در نزدیکی روستایی به همین نام در 44 کیلومتری غرب بخش قره ضیاء الدین از توابع شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی قرار داردجهت مشاهده آدرس دژ بسطام ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید