عمارت اکبریه، یکی از بناهای تاریخی شهر بیرجند است. این بنا در دوره قاجاریه Ùˆ توسط شوکت الملک در دو طبقه ساخته شده‌است.ÙØ±Ù… معماری آن ترکی با الهامی از معماری روسی است Ú©Ù‡ تلÙیق آن با معماری اسلامی، سبک معماری نوینی را نشان می‌دهد. این بنا شامل تالار آیینه، گنبد کلاه ÙØ±Ù†Ú¯ÛŒ ØŒ تزئینات مقرنس لانه زنبوری Ùˆ رسمی بندی Ú©Ù‡ ØµØ±ÙØ§ جهت پذیرایی از نمایندگان سیاسی داخلی Ùˆ خارجی مورد Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ قرار Ù…ÛŒâ€ŒÚ¯Ø±ÙØªÙ‡â€ŒØ§Ø³Øª .
ساخت این مجموعه از اوایل دورة قاجار تا اواخر آن دوره Ùˆ در چند مرØÙ„Ù‡ انجام شده‌است. این مجموعه شامل چند عمارت است Ú©Ù‡ قدیمی‎ترین آن مربوط به عمارت ØØ´Ù…ت الملک در منتهی الیه شرقی، Ú©Ù‡ شامل دو طبقه‌است می‎باشد. طبقه همک٠که دارای دو دالان Ùˆ راهرو نسبتا طویل است Ùˆ ارتباط میان سه بخش مهم مجموعه، یعنی باغ اصلی، باغ جنوبی Ùˆ اصطبل را برقرار می‎کند. عمارت مرکزی با عملکرد ØªØ´Ø±ÛŒÙØ§Øª Ùˆ پذیرایی از مهمانان Ú©Ù‡ تقریبا به عنوان هستهٔ مرکزی باغ به ØØ³Ø§Ø¨ می‎ آید از تزیینات Ùˆ چشم‎انداز بسیار عالی برخوردار است. وجود درختان بلند قامت کاج در دو طر٠خیابان Ùˆ نیز خیابانهای منتهی به خیابان اصلی عمارت مرکزی بر زیبایی Ùˆ طراوات باغ Ùˆ نمای آن Ø§ÙØ²ÙˆØ¯Ù‡â€ŒØ§Ø³Øª.
باغ جنوبی واقع در جبهه جنوبی Ùˆ کوچکتر از باغ شمالی است. این باغ بوسیلة ÙØ¶Ø§Ù‡Ø§ÛŒÛŒ چون ÙØ¶Ø§Ù‡Ø§ÛŒ خدماتی، عمارت مرکزی Ùˆ دیواره غربی اصطبل Ø§ØØ§Ø·Ù‡ شده‌است. یکی از عناصر مهم، استخر نسبتا بزرگ با Ø·Ø±Ø Ù…Ø±Ø¨Ø¹ است Ú©Ù‡ بخش عمده ÙØ¶Ø§ÛŒ باغ را به خود اختصاص داده‌است. استخر در وسط دارای سکویی مربع Ø´Ú©Ù„ است.
درختان موجود در این باغ شامل کاج، انار و توت می‎باشد و گوشه‎هایی از باغ گلهای تاج خروس به چشم می‎خورد. از جبهه جنوبی این باغ ورودی به روستای اکبریه تعبیه شده‌است.
باغ اکبریه با وسعتی ØØ¯ÙˆØ¯ چهل Ùˆ پنج هزار مترمربع در بستری کوهستانی واقع شده Ùˆ متشکل از Û² بناست Ú©Ù‡ ساختمان قدیمی‌تر متعلق به ØØ´Ù…ت‎الدوله، پدر ابراهیم شوکت‎الملک است Ú©Ù‡ تاریخ Ø§ØØ¯Ø§Ø« آن به اواخر دوره زندیه Ùˆ اوایل دوره قاجاریه برمی‎گردد. بنای دیگری Ú©Ù‡ در این مجموعه واقع شده، ساختمان ØªØ´Ø±ÛŒÙØ§Øª است Ú©Ù‡ توسط شوکت‌الملک بنیان شده‌است. این باغ به عنوان Ù…ØÙ„ سکونت، پذیرایی Ùˆ انجام امور دیوانی مورد Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ قرار Ù…ÛŒâ€ŒÚ¯Ø±ÙØªØŒ به طوری Ú©Ù‡ در لهجه Ù…ØÙ„ÛŒ به کلاته سرکار امیر شهرت ÛŒØ§ÙØªÙ‡ بود. اسدالله علم در کتاب خاطراتش به پذیرایی پدرش از رضاشاه در همین باغ اشاره می‌کند. خود او نیز چنان Ú©Ù‡ می‌گوید چندبار از شاه Ùˆ ÙØ±Ø در همین باغ پذیرایی نمود
ÙØ±Ù… معماری آن ترکی با الهامی از معماری روسی است Ú©Ù‡ تلÙیق آن با معماری اسلامی، سبک معماری نوینی را نشان می‌دهد. این بنا شامل تالار آیینه، گنبد کلاه ÙØ±Ù†Ú¯ÛŒØŒ تزئینات مقرنس لانه زنبوری Ùˆ رسمی بندی Ú©Ù‡ ØµØ±ÙØ§ جهت پذیرایی از نمایندگان سیاسی داخلی Ùˆ خارجی مورد Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ قرار Ù…ÛŒâ€ŒÚ¯Ø±ÙØªÙ‡â€ŒØ§Ø³Øª
هم اکنون بخش‌های مختل٠این باغ Ùˆ عمارت مورد Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ø© ادارة Ú©Ù„ میراث ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯ÛŒ Ùˆ گردشگری خراسان جنوبی است. بخش Ø§ØØ¯Ø§Ø« شده در اوایل دوره قاجار، به عنوان کتابخانه Ùˆ دانشکدة هنر دانشگاه بیرجند ÙØ¹Ø§Ù„ است. از بخش مرکزی Ú©Ù‡ در دوره قاجار Ø§ØØ¯Ø§Ø« شده به عنوان موزة باستان‌شناسی Ùˆ مردم‌شناسی Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ می‌شود. بخش ساخته شده در دوره پهلوی کاربری اداری دارد Ùˆ بالاخره دیگر بخش‌ها به Ø³ÙØ±Ù‡â€ŒØ®Ø§Ù†Ù‡ Ùˆ چایخانه سنتی اختصاص ÛŒØ§ÙØªÙ‡â€ŒØ§Ø³Øª
خیابان معلم بیرجندجهت مشاهده آدرس عمارت اکبریه ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید