نارین قلعه یا نارنج‌قلعه مهمترین و دیدنی‌ترین بناى تاریخى شهرستان میبد است.
این قلعه از بناهاى مربوط به دوره اشکانی Ùˆ قبل از اسلام است Ùˆ در دوران Ù…Ø¸ÙØ±ÛŒØ§Ù† تعمیراتى در آن صورت Ú¯Ø±ÙØª. اطرا٠آن خندقی بوده است Ùˆ نقب‌های زیر آن گاهی تا یک ÙØ±Ø³Ù†Ú¯ امتداد دارد.
در Ù…ØØ±Ù… سال 744 جنگ سرنوشت سازی Ú©Ù‡ باعث پیروزی آل Ù…Ø¸ÙØ± بر چوپانیان گشت در این Ù…ØÙ„ Ø§ØªÙØ§Ù‚ Ø§ÙØªØ§Ø¯Ù‡ است.
Ù…Ø³Ø§ØØª این قلعه 3 هکتار Ùˆ بنا در 7 طبقه Ùˆ داراى برج Ùˆ بارو Ùˆ دربندهاى متعدد است Ùˆ بالاى تپه‌اى مسلط بر شهر میبد قرار دارد.
قطر پایین‌ترین ØØµØ§Ø± قلعه Ú©Ù‡ قسمت بزرگى از آبادى میبد را دربر Ù…Ù‰â€ŒÚ¯Ø±ÙØªØŒ 5 Ùˆ در بعضى قسمت‌ها به 20 متر مى‌رسیده است.
نارنج قلعه 4 برج گرد بلند دارد و آنچه امروزه از آن باقی مانده قسمت مرکزی آن است و نشانه‌های از برج‌ها و باروها در روستای کوچک(کوشک) از آن باقی است.
کوشک یا Ú©ÙˆÚ†Ú© نزدیک ترین روستا به دژ بوده است Ùˆ بیشتر آن را باغ‌ها Ùˆ قنات‌ها Ùˆ آسیاب دربر Ù…ÛŒâ€ŒÚ¯Ø±ÙØªÙ‡ است.
زیباترین بادگیرها Ùˆ خانه‌ها Ùˆ کوچه‌های سابات‌دار بسیار قدیمی در جهان را در این Ù…ØÙ„Ù‡ زیبا می‌توان مشاهده کرد.
نارنج‌قلعه داراى اتاق‌هاى متعددى بوده است Ú©Ù‡ در ØØ§Ù„ ØØ§Ø¶Ø± قسمت‌هایى از این اتاقک‌هاى Ú©ÙˆÚ†Ú© تودرتو، موجود است Ùˆ بسیارى از آنها نیز به علت قرار Ú¯Ø±ÙØªÙ† در طبقات پایین Ùˆ ریختن راهروها هنوز کش٠نشده است.
بعضی‌ها نارین قلعه را همان دژ سÙید شاهنامه می‌دانند. این قلعه بالای یک تپه Ùˆ مسلط به اطرا٠ساخته شده Ùˆ اطرا٠آن را هم خندق کنده‌اند.
یک روایت Ø§ÙØ³Ø§Ù†Ù‡â€ŒØ§ÛŒ هم ØÚ©Ø§ÛŒØª از آن دارد Ú©Ù‡ قلعه در زمان کیومرث ساخته شده Ùˆ اولین آدم‌ها از راه آب Ùˆ دریا به آن پا گذاشته‌اند.
بعضی‌ها هم آن را ساخته سپهبد ساسانی- مهبد- می‌دانند. مهبد از سرداران قباد Ùˆ انوشیروان بود. در نزدیکی‌های نارین قلعه میبد Ø³ÙØ§Ù„‌های رنگی Ùˆ نقش‌دار از دوران عیلامی به ‌دست آمده Ú©Ù‡ بیش از 4000 سال قدمت دارند Ùˆ به خاطر همین قدمت زیاد ساختمان قلعه به زیگورات یا معابد عیلامی شبیه است.
از این قلعه Ú©Ù‡ کاملا از خشت Ùˆ Ú¯Ù„ ساخته شده است، در دوره‌های مختل٠تاریخی به عنوان ارگ ØÚ©ÙˆÙ…تی یا دژ نظامی Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ می‌شده. اوج اقتدار این قلعه در پیش از اسلام، مربوط به دوره ساسانیان Ùˆ پس از آن مربوط به دوره آل Ù…Ø¸ÙØ± است.
بعضی این کهن دژ را سرآغاز شروع آبادانی یزد می‌دانند. پیچ‌های تودر‌توی قلعه، کشمکش‌ها و جنگ‌های زیادی را به خود دیده است.
این قلعه، یک قلعه نظامی بوده ولی بعضی با توجه به Ø´Ú©Ù„ 5 طبقه آن Ø§ØØªÙ…ال می‌دهند Ú©Ù‡ زیگورات بوده Ùˆ از آن به عنوان معبد Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ می‌کرده‌اند
جهت مشاهده آدرس نارین قلعه (نارنج قلعه) ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنیدجهت مشاهده آدرس نارین قلعه (نارنج قلعه) ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید