این تپه تقریباً گرد Ùˆ رأس آن کمتر از یک متر از Ø³Ø·Ø Ø²Ù…ÛŒÙ†â€ŒÙ‡Ø§ÛŒ اطرا٠بالاتر است. در دشت قزوین تاکنون بیش از 2 هزار Ù…ØÙˆØ·Ù‡ باستان شناختی شناسایی شده Ú©Ù‡ قدمت برخی از آنها به بیش از 8 هزار سال می‌رسد.
در بررسی‌های اولیه این تپه، بقایای یکی از اولین اجتماعات کشاورزی به دست آمده که معر٠یکی از مکان‌های اولیه اسقرار در ایران است.
تاریخ تقریبی استقرار در زاغه به اواخر هزاره ششم قبل از میلاد برمی‌گردد Ùˆ بعد ازآن، این Ù…ØÙ„ به Ú©Ù„ÛŒ متروک شد Ùˆ اهالی آن به مکانی دیگر مهاجرت کردند.
به نظر می‌رسد تپه زاغه، قدیمی‌رین بقایای باستانی را در بر دارد و پس از متروکه شدن آن، استقرار در تپه قبرستان آغاز شده است.
معماری بناهای زاغه اکثراً با چینه Ùˆ خشت بوده Ùˆ برای پوشش سق٠آنها از تیرهای چوبی Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ شده است.
برای پخت Ùˆ پز نیز از انواع اجاق در اتاق ها بهره می‌جستند. Ø³ÙØ§Ù„‌های تپه زاغه به رنگ قرمز یا نخودی با سطØÛŒ صیقل ÛŒØ§ÙØªÙ‡ است Ùˆ اکثراً توسط Ø³ÙØ§Ù„گران Ù…ØÙ„ÛŒ در خارج از روستا پخته می‌شد.
برخی از Ø³ÙØ§Ù„‌های این تپه منقوش، عمدتاً هندسی Ø´Ú©Ù„ است. سایر اشیای به دست آمده از این تپه عبارتند از: ریتون‌های کره‌ای، مخروطی Ùˆ استوانه‌ای، Ù…Ùهر، پیکرک (مجسمه Ú©ÙˆÚ†Ú©) ØÛŒÙˆØ§Ù† Ùˆ انسان، تیغه Ùˆ آثار سنگی Ùˆ استخوانی.
ساکنان تپه زاغه در ابتدا منازل خود را از چینه بنا کردند و به تدریج با خشت‌هایی که با دست شکل داده شده بود، دیوار خانه‌ها را می‌ساختند و ک٠و دیوار خانه‌ها را با کاهگل اندود می‌کردند.
گاهی نیز دیوارها را با رنگ تزیین می‌کردند. مردگان را در داخل روستا Ùˆ همراه با هدایا دÙÙ† می‌نمودند.
Ø¸Ø±ÙˆÙ Ø³ÙØ§Ù„ÛŒ ساده Ùˆ نقش‌دار به کار می‌بردند Ùˆ غذای مورد نیاز را از کشاورزی Ùˆ دامداری تامین می‌کردند.
ساکنان زاغه در ØØ¯ÙˆØ¯ Û·Û°Û°Û° سال پیش، این روستا را ترک کردند Ùˆ به Ù…ØÙ„ دیگری Ø±ÙØªÙ†Ø¯.
دانشگاه تهران بین سال‌های 1349 Ùˆ 1356 در چارچوب ØÙاری‌های دشت قزوین تپه سگزآباد را ØÙاری کرد.
Ø³ÙØ§Ù„ کش٠شده از این تپه باستانی به نام Ø³ÙØ§Ù„ آلویی معرو٠است. تپه سگز آباد شرقی‌ترین نقطه‌ای است Ú©Ù‡ در آن Ø³ÙØ§Ù„ دالما دیده شده است.
Ø³ÙØ§Ù„ دالما از دره سولدوز به این Ù…ØÙ„ آمده است. Ø§Ø±ØªÙØ§Ø¹ این تپه باستانی از Ø³Ø·Ø Ø¯Ø±ÛŒØ§ در ØØ¯ÙˆØ¯ 1100 متر است.
طول جاده ماشین رو از سد تا بهرام آباد Û±Û¸ کیلومتر است Ùˆ بعد Ù…ÛŒ باید Ù…Ø³Ø§ÙØªÛŒ در ØØ¯ÙˆØ¯ Û³ کیلومتر را به سمت جنوب با پای پیاده Ø·ÛŒ کرد تا به قلعه رسید.جهت مشاهده آدرس تپه زاغه ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید