قلعه پرتغالی ها

قلعه پرتغالی ها یا قلعه تیس در ۵ کیلومتری شمال غربی چابهار، در روستای تیس قرار دارد. این دژ متعلق به دوران اسلامی است و شماره ثبت ملی آن ۵۵۵ می باشد.


این دژ به ابعاد ۲۶×۵۴ متر ساخته شده.است. پهنا ساختمان بر پهنهٔ دماغه.ای که پانصد متر از آبخور دریا فاصله دارد در بخش انتهای دماغه واقع است. در بخش شمال شرقی درب ورودی اصلی قرار دارد و دارای چهار گوشواره خلفی که در پشت دیوارهای هشتی واقع شده.اند. هر کدام از آنها خود یک اطاقی است که با پی.های قطور ساخته شده.اند. دارای ایوانی است که با دو پله با حدود یک متر ارتفاع از سطح حیاط دژ بلندتر است. در گوش شمال شرقی آثار اطاق.هایی وجود دارد که اکنون خراب شده.اند. و هر کدام دارای یک اطاق بزرگ تر مشرف به ایوان اختصاصی هستند. شیوهٔ ساخت بنا (اطاقها و ایوانها) شبیه به کاروانسرای شاه.عباسی بیستون است که در زمان شاه سلیمان صفوی ساخته شده.است. در سه طرف حیاط حجره.ها و اطاقهایی حجره.ها و اطاق.های گوش شمالی وجود دارند.


در سوی ساحل دریای عمان آثار دو برج بزرگ در طرفین دیده می.شود. برج سوی راست که در جنوب قرار دارد به صورت یک اطاق با یک ایوان و یک شاه نشین است که بر روی هرمی مکعب مستطیل شکل پی سازی شده و یک برج با منار بر روی آن قرار گرفته و یک منار به ارتفاع ۵/۶متر باقی مانده.است. مصالح بکار رفته در ساخت دژ، آجر، سنگ و گچ می.باشند و آثاروتزئینات از آجر و سنگ در اطراف گلدسته.های باقی مانده.اند، این مناره برای دیدبانی به کار می.رفته.است. و چون بر همه خلیج دهانه تیس اشراف لازم را دارد و در ضمن از فاصله زیادی در دریا دیده می.شود.


سبک ساخت و نوع مصالح بکار رفته مناره و گوشواره به سبک سلجوقی می.باشد. و تعمیرات بعدی که در اتاق.ها و ایوان.ها انجام شده بیشتر سبک صفوی و سبک دوران قاجار است. در گوشه.های حیاط دژ آثاری از آب انبارها به چشم می.خورد که از سنگ و ساروج و گچ ساخته شده.اند. در بیرون دیوار بلند دژ آثار چاهی وجود دارد که در سنگ صخره کنده شده و لبه چاه بااستفاده از سنگ و ساروج محکم شده.است. در بخش سقف دژ چوبهایی بکار رفته.است که احتمالاً از مناطق دیگر به اینجا آورده شده.اند.


تزئینات دور منار آجر چینی شبیه سبک تزئینات منارهای دوره سلجوقی می.باشند اگر چه از بین رفته.اند ولی نقش.هایی به خط عربی و خط کوفی از اثر برجستگی.ها و گودی.ها مشخص می.شود. اندازه اطاق.ها معمولاً ۴×۳ متر یا کمتر است که دور یا چهار سوی یک پهنه پهناور واقع شده.اند.


در کتاب باستان.شناسی و تاریخ بلوچستان به نقل از سرتیپ مهدی خان مهندس ایرانی آمده.است: «در تیس بسیار دژ خوبی است و یک سوی بدنه دژ وصل به دریاست، قدری ناتمامی دارد که بنُا و عمله در آن مشغول کارند. دیوار بزرگی از سوی دریا کشیده.اند برای بار اندازی وغیره حصن معتبری است واصل دژ نو در روی تپه مرتفعی ساخته شده. است.

ادرس قلعه پرتغالی ها

در Ûµ کیلومتری شمال غربی چابهارجهت مشاهده آدرس قلعه پرتغالی ها ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید