در گذشته این گونه Ù…ÛŒ پنداشتند كه " كعبه زرتشت " Ù…ØÙ„ نگهداری اوستا Ùˆ دیگر كتب مقدس ایران باستان بود ØŒ اما به تازگی ÙØ±Ø¶ÛŒÙ‡ ای Ù…Ø·Ø±Ø Ø´Ø¯ كه به نظر Ù…ÛŒ رسد از دیگر ÙØ±Ø¶ÛŒÙ‡ ها قوی تر است .
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبكه خبر Ø› " کعبه زرتشت " نام بنایی است كه در Ù…ØÙˆØ·Ù‡ تاریخی " نقش رستم " در استان ÙØ§Ø±Ø³ Ùˆ در هنگامه امپراتوری شكوهمند پارس ( به Ø§ØØªÙ…ال زیاد ØŒ در عصر پادشاهی داریوش بزرگ ) ساخته شده‌ است .
این بنا Ùقط یک ورودی بالاتر از Ø³Ø·Ø Ø²Ù…ÛŒÙ† دارد كه با یك پلكان ØŒ دسترسی به آن ممكن Ù…ÛŒ شود . تا سال Û±Û³Û±Û¶ شمسی ØŒ یک سوم پائینی بنا در زمین دÙÙ† شده بود Ùˆ تنها در این سال Ùˆ با آغاز کاوش های باستان‌شناسی بود Ú©Ù‡ مشخص شد كه بنا در سه سمت خود ( به جز ورودی ) دارای سکّوست .
همچنین در درگاه ورودی ØŒ جای چرخش پاشنه دری سنگین Ùˆ ضخیم ØŒ نشان از در بسته بودن بنا دارد . همه ساختمان بنا ØŒ از سنگ آهکی سÙید Ùˆ سیاه ساخته شده ‌است .
در دیوار داخل این ساختمان ØŒ واژه " کعبه " ( در زمان ساسانیان ) ØŒ به خط پهلوی ØÚ©Ø§Ú©ÛŒ شده‌ است Ùˆ به نظر Ù…ÛŒ رسد كه اعراب نیز واژه کعبه را از پارسی باستان Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ اند .
كعبه زرتشت و كاربردی مشخص
درباره کاربرد این بنا ، دیدگاه های گوناگونی بیان شده ‌است و تا کنون کاربرد بی شک و تردید آن ، کش٠نشده است .
بخشی از کاربردهایی كه درباره این بنا ØØ¯Ø³ زده شده است ØŒ چنین اند :
- آرامگاه همیشگی داریوش که بعدها از آن صر٠نظر كرده اند .
- آرامگاه موقت ( Ùقط تا پوسیده شدن اجساد )
- جایگاه آتش مقدس ( آتشگاه )
- جایگاه نگهداری اوستا و کتب دینی
- جایگاه پرچم‌ های شاهی
نظریه ای تازه در خصوص كاربرد كعبه زرتشت
رضا مرادی غیاث آبادی ØŒ پژوهشگر ایرانی Ú©Ù‡ تØÙ‚یقات ÙØ±Ø§ÙˆØ§Ù†ÛŒ در زمینه ایران باستان داشته ‌است ØŒ نتیجه کش٠خود را در کتابی به نام " نظام گاه شماری در چارطاقی های ایران " توسط انتشارات " نوید شیراز " به چاپ رسانده Ùˆ راز این بنا را منتشر کرده ‌است .
بیشترین گمانه زنی كه در خصوص كاربرد " كعبه زرتشت " انجام Ù…ÛŒ شد این بود كه این بنا ØŒ Ù…ØÙ„ نگهداری کتاب اوستا Ùˆ اسناد ØÚ©ÙˆÙ…تی یا Ù…ØÙ„ گنجینه دربار Ùˆ یا آتشکده معبد بوده ‌است Ø› اما طبق نظر غیاث ØŒ این بنا با مقایسه با تمام بناهای گاه شماری ( تقویم ) Ø¢ÙØªØ§Ø¨ÛŒ در سراسر جهان Ø› Ù¾ÛŒØ´Ø±ÙØªÙ‡ ترین ØŒ دقیق ترین Ùˆ بهترین بنای گاه شماری Ø¢ÙØªØ§Ø¨ÛŒ جهان بوده است .
این در ØØ§Ù„ÛŒ است Ú©Ù‡ تا پیش از این ØŒ بنا هم " چارطاقی ها " در مناطق مختل٠ایران ساخته شده بودند Ùˆ همین وظیÙÙ‡ را با شیوه ای بسیار ساده ØŒ اما دقیق Ùˆ ØØ±ÙÙ‡ ای بر عهده داشتند .
تمام بناهای گاه شماری Ø¢ÙØªØ§Ø¨ÛŒ در جهان Ùقط Ù…ÛŒ توانند روزهای خاصی از سال ( مانند روزهای Ø³Ø±ÙØµÙ„ ) را مشخص کنند Ùˆ ØØªÛŒ با سال خورشیدی هم تنظیم نیستند Ø› اما این بنا با دقت Ùˆ علمی Ú©Ù‡ در ساخت آن اجرا شده ØŒ قادر است بسیاری از جزئیات روزهای مختل٠سال Ùˆ ماه ها را مشخص کند .
زرتشتیان با Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از این بنا Ù…ÛŒ توانستند بسیاری از مناسبت ها Ùˆ جشن های سال را روز به روز دنبال کنند Ùˆ از زمان دقیق آنها آگاه شوند .
بسیاری از بناهای چارطاقی در Ø³Ø·Ø Ú©Ø´ÙˆØ± ( به تصور آتشکده ) یا به طور کامل تخریب شده Ùˆ یا تغییر کاربری داده شده ‌است . ولی خوشبختانه تعدادی هم مانند چارطاقی " نیاسر " Ùˆ چارطاقی " ØªÙØ±Ø´ " ØŒ سالم مانده Ùˆ برای ما Ùˆ نسل های بعدی باقی مانده اند .
طبق این نظریه Ø› این بنا ØŒ یک گاه شمار تمام سنگی ثابت در جهان است Ú©Ù‡ به نظر Ù…ÛŒ رسد سازندگان آن بر نکات علمی٠جغراÙیایی ØŒ نجومی ØŒ سال کبیسه ØŒ Ø§Ù†ØØ±Ø§Ù کره زمین نسبت به مدار خورشید ØŒ ØªÙØ§ÙˆØª قطب مغناطیسی با قطب جغراÙیایی ØŒ مسیر گردش زمین به دور خورشید مسلط بودند تا بتوانند 500 سال پیش از زادروز Ù…Ø³ÛŒØ ØŒ چنین اثر دقیقی را ایجاد كنند .
ØØ§Ù„ آنکه کروی بودن کره زمین Ùˆ گردش زمین به دور خورشید ØŒ در چهارصد سال اخیر در اروپا کش٠شد .
ساسانیان و كعبه زرتشت
کاربرد بنا در دوره هخامنشی هرچه بوده ‌باشد ، به نظر می‌ رسد که بنا در دوران ساسانی و به خصوص اردشیر به اوج اهمیت رسیده ‌است .
در این دوران ، 3 سنگ‌ نوشته مستقل بر روی سکّوهای بنا ایجاد شده ‌است که اطلاعات گسترده ای در خصوص ساسانیان ارائه می‌ کند .
جهت مشاهده آدرس كعبه زرتشت ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنیدجهت مشاهده آدرس كعبه زرتشت ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید