روستای کلیدر

تقريبا تمامي اهالي هنر و ادبيات ايران بويژه كساني كه ادبيات معاصر را دنبال مي‌كنند با نام كتاب مشهور كليدر اثر محمود دولت آبادي آشنا هستند. براي بسياري از مردم نام عجيب اين كتاب همواره مورد پرسش قرار داشته و شايد كمتر كسي بداند كه نام اين رمان از روستايي در شمال شرق ايران گرفته شده است.

كليدر روستايي است در بخش سرولايت شهرستان نيشابور كه با قرار گرفتن در منطقه‌اي كوهستاني آب و هواي خنك و معتدلي دارد. طبيعت و پوشش گياهي كليدر بسيار زيبا و گوناگون است.

كوه‌هاي بلند اطراف كليدر كه بخشي از رشته كوه بينالود هستند چشمه‌هاي بسياري را در منطقه كليدر سيراب مي‌كند كه بر جاذبه‌ها و زيبايي آن مي‌افزايد. جانوراني چون قوچ و ميش، پلنگ، گُراز، كفتار، گربه وحشي، شغال، گرگ، روباه، خرگوش، كبك، تيهو، كوكر، عقاب طلايي، شاهين، مار افعي و مار كبري در اين ناحيه زندگي مي‌كنند.در كنار زيبايي‌هاي طبيعي، اين روستا سابقه تاريخي نيز دارد. در پژوهش‌هاي انجام شده روي نام كليدر، گروهي بر اين باورند كه كليدر واژه‌اي پهلوي است كه از دو بخش «كلي» به معناي محكم و «در» به‌معناي قلعه تشكيل شده است.

شايد معروف‌ترين بناي اين روستا را بتوان گنبدي تاريخي به نام گنبد كليدر نام برد. اين بنا در داخل روستا واقع و از تخته سنگ‌هاي صاف ساخته شده و گنبدي كم ارتفاع دارد. بنا چه در داخل و چه از خارج فاقد تزئينات است. در حال حاضر از ورودي ايوان بنا فقط ديوار‌هاي جانبي باقي مانده و سقف آن از بين رفته است. به دليل فرسايش خاك و بالا آمدن خاك زمين‌هاي اطراف در حال حاضر ارتفاع اين بنا از كف زمين‌هاي اطراف در حدود يك متر پايين‌تر است.

در داخل بقعه يك سنگ قبر ديده مي‌شود كه به گفته اهالي روستا در گذشته در اين محل دو سنگ بوده كه يكي از آنها به سرقت رفته است.

در بخش شمالي بنا يك خانه از خانه‌هاي روستا به ديواره بقعه چسبيده است و ديواره اين دو بنا با هم مشترك‌اند. از شواهد امر مشخص است كه در اطراف اين بنا سازه‌هايي وجود داشته كه از بين رفته‌اند. ‌در داخل اين بنا دو سنگ قبر بزرگ نيز وجود داشته كه از محل اصلي خود خارج شده و به موزه نيشابور منتقل شده‌اند تاريخ يكي از سنگ‌ها 902 هجري و ديگري 912 هجري است كه هر دو داراي تزئينات زيبا هستند. ‌‌

از ديگر بناهاي تاريخي اين روستا مي‌توان به قلعه كهنه (از سده چهارم تا سده هشتم هجري)، قلعه كمري، بناي خواجه ابوالقاسم (سده پنجم هجري)، غار قلعه حاجي (دوره صفوي)، قلعه خراب، حمام نادري(دوره افشار)، آثار رباط عباسي(دوره صفوي) و امامزاده يحيي بن زيد اشاره كرد. ‌تپه قلعه كهنه تپه‌اي تاريخي است كه بررسي سفال‌هاي قديمي نشان مي‌دهد تاريخ آن به سده هفتم تا يازدهم هجري برمي‌گردد.

قلعه حاجي نيز يكي ديگر از آثار تاريخي منطقه است كه در شمال روستا و رو به روي تپه قلعه كهنه قرار دارد. از اين قلعه تنها بخشي از حصار دور آن باقي‌مانده است. باقيمانده بنا نشان از قلعه‌اي مستحكم دارد كه از سنگ‌هاي بزرگ ساخته شده است.

ادرس روستای کلیدر

جهت مشاهده آدرس روستای کلیدر ، می توانید از نقشه زیر استفاده کنید

روستا های ایران روستا های شهر نیشابور روستا های استان خراسان رضوی