غار علیصدر در کوه نه چندان Ù…Ø±ØªÙØ¹ ساری قیه (صخره زرد) ایجاد شده Ú©Ù‡ در قسمت جنوب روستای علیصدر Ùˆ چسبیده به آن قرار Ú¯Ø±ÙØªÙ‡ است.
در این کوه دو غار دیگر به نام‌های سراب Ùˆ سوباشی وجود دارد Ú©Ù‡ به ترتیب 7 Ùˆ 11 کیلومتر با غارعلیصدر ÙØ§ØµÙ„Ù‡ دارند Ùˆ چنانکه در منابع جغراÙیایی آمده آب غار علیصدر از غار سراب سرچشمه می‌گیرد.
Ú¯ÙØªÙ‡ Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ نام اصلی این غار، علی سرد یا علی سد بوده Ú©Ù‡ به تدریج Ø§ØµØ·Ù„Ø§ØØ§ به علیصدر معرو٠شده است. در ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯ جغراÙیایی ایران Ùˆ ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯ دهخدا، به نام علی سرد آمده ولی هر دو این منابع نام اصلی آن را علی سد ذکر کرده‌اند.
آنچه مسلم است، تا این تاریخ در هیچ نوع مدرک تاریخی نامی به عنوان علیصدر ذکر نشده با این وجود خود اهالی نیز آن را علیصدر می‌نامند.
مردم روستای علیصدر Ùˆ روستاهای اطرا٠از قدیم این غار را Ù…ÛŒ شناختند Ùˆ از آب آن نیز بهره Ù…ÛŒ بردند؛ ولی شناسایی Ù…ÙØµÙ„ Ùˆ معرÙÛŒ آن به ØØ¯ÙˆØ¯ 15 سال پیش از انقلاب بر می‌گردد.
در بدو ورود شاهد رسوبات کربنات کلسیم در سق٠و دیواره‌های Ù…ØØ¯ÙˆØ¯Ù‡ وسیعی از غار هستیم، این رسوبات گویای این هستند Ú©Ù‡ در گذشته در این Ù…ØØ¯ÙˆØ¯Ù‡ نیز آب وجود داشته است. Ø§Ø±ØªÙØ§Ø¹ ÙØ¹Ù„ÛŒ آب درون غار در ØØ¯ÙˆØ¯ 50 متر پایین تر از این Ù…ØØ¯ÙˆØ¯Ù‡ است.
Ø§Ø±ØªÙØ§Ø¹ آب غار علیصدر در قسمتهای مختل٠آن از ØµÙØ± تا 14 متر در نوسان است. تمامی کانال‌های غار هنوز کش٠نشده اما در برخی از کانال‌های غار 10 الی11 کیلومتر پیشروی شده است؛ به طور رسمی در ØØ§Ù„ ØØ§Ø¶Ø± 2100 متر از طول غار علیصدر شناسایی شده Ú©Ù‡ Ø§Ø±ØªÙØ§Ø¹ÛŒ بین 1 تا 35 متر، عرض 2 تا 15 متر Ùˆ عمق 1 تا 17 متر دارد.
برای بازدید از غار پس از طی مسیر قابل قایقرانی، مسیر نسبتا طولانی در خشکی طی می‌شود و پس از آن دوباره گردش با قایق ادامه می‌یابد. از 14 کیلومتر مسیر کش٠شده، 4 کیلومتر از معابر که با پرژکتور نور پردازی شده اند مورد بازدید قرار می‌گیرند.
Ù…ØÙˆØ·Ù‡ اصلی غار علیصدر از تعداد زیادی تالار بزرگ Ùˆ Ú©ÙˆÚ†Ú© Ùˆ پیچ در پیچ تشکیل شده است Ú©Ù‡ به وسیله دهلیزها Ùˆ دالان‌های مشبک با یکدیگر مرتبط می‌شوند Ùˆ برخی از آنها وسعتی بیش از چند صد متر مربع دارند.
سق٠غار (Ú©Ù‡ در برخی قسمت ها تا 10 متر از Ø³Ø·Ø Ø¢Ø¨ Ø§Ø±ØªÙØ§Ø¹ دارد) پوشیده از رسوبات کربنات کلسیم خالص Ùˆ مخلوط با عناصر شیمیایی دیگر است. این رسوبات به صورت‌های مختل٠استالاگمیت‌هایی با ÙØ±Ù…‌های جذاب ایجاد کرده‌اند Ùˆ در ک٠غار Ùˆ در جاهایی Ú©Ù‡ آب وجود ندارد نیز استالاگمیت ها منظره زیبایی بوجود آورده اند.
منشا آب غار چشمه های زیرزمینی و علاوه بر آن، ریزش‌های جوی است که به صورت قطرات آب از دیواره‌ها و سق٠غار به درون آب می‌ریزد.
در Ú©Ù„ این غار عظیم از طریق ÙØ±Ø³Ø§ÛŒØ´ Ùˆ ایجاد ØÙره های ریز در توده سنگ های آهکی Ùˆ به هم پیوستن تدریجی این ØÙره‌ها در Ø·ÛŒ سالیان طولانی ایجاد شده است.
بر اساس رده بندی ØØ±Ø§Ø±ØªÛŒØŒ آب غار جزو آب‌های سرد (ØØ¯ÙˆØ¯Ø§ 12 درجه) Ù…ØØ³ÙˆØ¨ می‌شود. همچنین ÙØ§Ù‚د بو Ùˆ مزه خاص است، رنگ آن آبی Ú©Ù… رنگ Ùˆ بسیار زلال است به طوری Ú©Ù‡ ØØªÛŒ در نقاطی با عمق 5 متر بستر آن در نور معمولی Ùˆ با چشم غیر Ù…Ø³Ù„Ø Ø¨Ù‡ خوبی قابل رویت است.
هوای داخل غار سبک، تمیز، عاری از گرد Ùˆ غبار Ùˆ کاملا ساکن است به طوری Ú©Ù‡ چنانچه شمعی در آن روشن کنند هیچ گونه ØØ±Ú©ØªÛŒ در شعله شمع دیده نمی‌شود.
با پخش خبر شناسایی این پدیده Ú©Ù… نظیر، علاقمند شدن Ù…ØÙ‚قان Ùˆ طبیعت دوستان Ùˆ آغاز بازدید عمومی در سال 1354ØŒ غار علیصدر تبدیل به یکی از پرجاذبه‌ترین مکان‌های Ø³ÛŒØ§ØØªÛŒ استان همدان Ùˆ ایران شد Ùˆ نمونه‌ای مشابه غار مولیس ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ Ùˆ شوالیه Ùˆ بوکان استرالیا به شمار می‌آید.
هم اکنون با توجه به Ø§Ø³ØªÙØ§Ø¯Ù‡ از روشنایی برق Ùˆ قایق های پایی چهار Ù†ÙØ±Ù‡ Ùˆ سهولت بازدید از نقاط مختل٠غار Ùˆ همچنین ایجاد تسهیلات Ø±ÙØ§Ù‡ÛŒ جانبی؛ سالانه ØØ¯ÙˆØ¯ 800 هزار Ù†ÙØ± از ایران Ùˆ اقصی نقاط جهان از این غار بازدید می‌کنند.
غار علیصدر در روستای علیصدر از توابع بخش گل تپه شهرستان کبودرآهنگ و 75 کیلومتری شمال غربی شهر همدان قرار دارد