موسیقی در استان فارس

موسیقی در استان فارس
در ایل قشقایی سه گروه موسیقی دان وجود دارد: عاشق ها، چنگیان و ساربانان.

عاشقان قشقایی
عاشقان قشقایی از مناطقی مانند قفقاز و شیروان به استان فارس مهاجرت کرده اند و از این رو ترک زبانند. ساز اصلی آنها «چگور» است اما از سه دهه پیش «تار» جای آن را گرفت و اکنون کمانچه ساز اصلی آنها است. عاشق ها به دلیل شرایط سخت زندگی، بیشتر در شهرها زندگی می کنند و ارتباط چندانی با ایل ندارند. بسیاری دیگر نیز به دلیل تنگدستی در روستاهای دوردست و آبادی های اطراف شیراز زندگی می کنند و بدین ترتیب بسیاری از آهنگ های آنها فراموش شده است.

عاشق ها معمولاً داستان های طولانی را توأم با ساز و آواز ارائه می کنند. از آهنگ های قدیمی عاشق ها می توان از «سحرآوازی»، «جنگ نامه» و از آهنگ های متداول امروزی از «کوراوغلی»، «محمود و صنم»، «هلیله و خسرو» و «بیستون» نام برد.
چنگیان
موسیقی قوم قشقایی در میان «چنگیان» رایج است. آنها نوازندگان «کـُرنا»، «ساز» و «نقاره» هستند. این هنرمندان معمولاً در عروسی ها و سایر جشن ها می نوازند. چنگی ها نیز مانند عاشق ها از مردم محروم و زحمتکش ایل هستند. چنگیان نمایانگر موسیقی متداول طایفه ی خویش هستند و نواهای آنها، پیچیدگی و دشواری نواهای عاشقی را ندارد و آینه تمام نمای موسیقی عامیانه به شمار می رود.
ساربانان
ساربانان آهنگ های قومی ایل را با «نی» می نوازند. «نی» در میان مردم ایل، سازی قدیمی و شناخته شده است. ترانه های عاشق ها و چنگیان به زبان ترکی قشقایی است ولی ساربانان با زبانی غیر از آن یعنی «کوروشی» می خوانند که شبیه زبان پهلوی است. در میان آهنگ های مخصوص ساربانان می توان از «گدادارنما» که در وصف شترهای در حال حرکت است، نام برد. بخش قابل توجهی از موسیقی ایل قشقایی را «لالایی» تشکیل می دهد که در میان مادران ایل معمول است.

در ایل قشقایی آهنگ هایی وجود دارد که آنها را در هنگام کار اجرا می کنند ومعروف ترین آنها عبارت اند از: سحرآوازی، جنگ نامه و موسیقی هایی که برای برنج کوبی، راندن گله و دوشیدن احشام نواخته و خوانده می شود.