رفت و آمد در پکن

درست است که در بیشتر مکان‌های توریستی افراد محلی انگلیسی می‌دانند ولی در هیچ جای پکن، راننده‌ی تاکسی و یا عابری را پیدا نخواهید کرد که بتواند به راحتی شما را راهنمایی کند. حتی یک توریستی که کمی چینی بلد باشد نیز نمی‌تواند به راحتی اسم‌ها را به زبان بیاورد و مکان مورد نظر خود را پیدا کند. قبل از رفتن به اطراف شهر، بهتر است پرینتی از اسامی مکان‌هایی را که می‌خواهید بروید به زبان چینی همراه خود داشته باشید و یا از کارمندان هتل‌تان بخواهید تا برای شما بنویسد. بهتر است نقشه و یا آدرس دقیق مکان مدنظرتان را با خود داشته باشید و نوشته‌تان را به راننده تاکسی نشان دهید. اگر قرار است در خیابان از کسی کمک بگیرید بهتر است که او جوان باشد، چون یادگیریِ انگلیسی در مدارس اجباری است.
از خیابان رد شدن در چین مانند ایران، استعداد خاصی می‌طلبد و جزو دشوارترین مهارت‌ها دسته‌بندی می‌شود. قبل از رد شدن از خیابان، این احتمال را بدهید که هیچ راننده‌ای به شما اجازه‌ی رد شدن از خیابان را نمی‌دهد، حتی اگر پلیس در صحنه حضور داشته باشد. در پکن به صورت زیگ‌زاگی باید از خیابان رد شد. رانندگان چینی از بوق، بیش از حد استفاده می‌کنند و رفتارشان با عابران پیاده و رانندگان دیگر مانند بچه‌ایست که با پلی‌استیشنش مشغول بازی است. اگر صدای بوق را شنیدید به اطراف خود نگاه کنید، یا ماشینی درست پشت سر شماست و یا مستقیم در حال آمدن به سمت‌تان است. فرار نکنید فقط بایستید، چون ممکن است اگر جابه‌جا شوید یک تصادف دیگر با وسیله‌ی نقلیه‌ی دیگری انتظارتان را بکشد. برای رانندگان و دوچرخه‌سواران اجتناب از برخورد با یک شئِ ساکن راحت‌ است، اما اگر آن شئ متحرک باشد کسی نمی‌داند چه پیش می‌آید. البته به اين دليل كه معمولاً تعداد زيادی عابر با هم، همزمان از خيابان رد می‌شوند، رانندگان مجبورند سرعت خود را كم كرده و يا حتی بايستند. به هر حال احتیاط شرط عقل است.

حمل و نقل با اتوبوس

سيستم اتوبوس‌رانی در پكن بسيار ارزان است و بيشتر مناطق شهر را در برمي‌گيرد. البته اين سيستم برای افراد محلی مناسب‌تر است، چون اگر به زبان ماندارين مسلط نباشيد، اتوبوس‌سواری لذت‌بخشی نخواهید داشت. کارکنان حاضر در اتوبوس‌ به زبان انگليسی مسلط نیستند و تنها تعداد محدودی از اتوبوس‌ها نام ايستگاه‌ها را به زبان انگليسی به كار برده‌اند. بيشتر ايستگاه‌ها به زبان چينی اعلام می‌شوند، ولی اگر کمی به زبان ماندارين آشنایی داشته باشيد برايتان راحت‌تر‌ خواهد بود. اتوبوس‌ها شما را به تمام مناطق، حتی آن جاهایی كه نمی‌شناسيد نيز مي‌برند. مطمئناً ديدن جاهایی كه بيشتر توريست‌ها از آن‌ها اطلاع ندارند بسيار جالب و هیجان‌انگیز خواهد بود اما حواستان را جمع کنید، چون امنیت این جور جاها تضمین شده نیست. كرايه‌ی بيشتر اتوبوس‌ها ارزان است حدود ١٥٠ تومان برای هر نفر و اگر كارت حمل و نقل عمومی را از مترو خريداری كرده باشيد، برای كرايه‌ی هر مسير حدود ٦٠٪ هم ارزان‌تر برایتان محاسبه می‌شود. خوشبختانه تعداد زیادی اتوبوس‌ نو براي بازی‌های المپيك وارد پكن شدند. بيشتر آن‌ها دارای دستگاه‌ تهويه‌ی هوا، تلويزيون و نمايشگری هستند تا ورود به ايستگاه‌ها را اطلاع دهند. اگر با زبان چينی مشكل داريد بهتر است از سيستم ياری‌رسان حمل ونقل عمومی پكن كمك بخواهيد : ٩٦١٦٦٦ .
هشدار! اتوبوس‌های پكن بسيار شلوغ هستند پس بهتر است به هنگام سوار شدن مراقب اشياء باارزش خود باشيد؛ این قضیه تا حدی عمومیت دارد و عادی شمرده می‌شود که حتی دستگاه‌های سخنگو در اتوبوس‌ها هم اين هشدار را به شما می‌دهند. بيشتر جيب‌برها در اتوبوس‌ها و خطوط مترو کار می‌کنند! بهتر است خجالت را کنار گذاشته، كوله پشتی‌های خود را جلوی خود آويزان كنيد و اشياء با ارزش خود را در جاهای غير قابل دسترس بگذاريد و به جای اين‌كه سوار اتوبوس‌هایی شويد كه مستقيم به ديوار چين می‌روند سوار آن‌هایی شويد كه در كنار فروشگاه‌ها، موزه‌ها و ديگر مكان‌های توريستی ايستگاه دارند.

مترو

متروی پكن بهترين راه برای گشت و گذار در شهر است و ايستگاه‌ها به انگليسی در آن ذكر شده است. اين مترو داراي نه خط جداگانه است كه تا سال ٢٠١٥ نه خط ديگر هم به آن اضافه می‌شود. هر چند بهتر است در اوج شلوغی‌هاي مترو مراقب خود -بهتر بگوییم، جیبِ خود! - باشيد. سيستم مترو در نيمه شب تعطيل است و حدوداً ٥ صبح باز می‌شود.
يكی از پر رفت و آمد‌ترين و کارآمدترین خطوط مترو خط شماره‌ی یک آن است كه از شرق به غرب در حركت است و از زير ميدان تيانان‌من گذشته و به بيشتر مناطق توريستی هم مي‌رود؛ خط دوی مترو از ديوارهای شهر قديمی می‌گذرد و به ايستگاه قطار مركزی و شمالی می‌رود. خط پنج از شمال به جنوب می‌رود و البته این یکی هم خیلی از جا‌های توريستی را شامل می‌شود. حمل و نقل در ميان خطوط ديگر رايگان است. ورودی ايستگاه‌های مترو با حرف G بزرگ به رنگ آبی كه در كنار حرف B كوچكی قرار گرفته مشخص شده است. بهای بليت تک‌سفره حدود ٣٠٠ تومان است و تنها می‌توانيد در همان روز از آن استفاده كنيد. استفاده از ماشین‌های ویژه‌ی صدور بلیت، در سفرهای يك روزه بسيار راحت است؛ تنها شماره‌های سمت چپ را بزنيد و تعداد بليت خود را اعلام كنيد، پول مورد نظر را وارد دستگاه كنيد و دكمه‌ی سبز رنگ را بزنيد و بقيه‌ی پول و بليت خود را بگيريد. دستگاه نمي‌تواند پول‌های یک يوانی را انتخاب كند. ولی اگر ده و يا بیست يوانی وارد دستگاه كنيد، مابقی مبلغ خود را پول خرد می‌گيريد. اگر تصميم داريد زياد از مترو استفاده كنيد، بهتر است از ييكاتونگ - كارت‌های شارژی - استفاده كنيد، اين كارت‌ها با مبلغ حدود ٣٠٠٠ تومان شارژ می‌شوند. كارت را هم هنگام ورود و هم خروج بر روی دستگاه كارت‌خوان بكشيد. استفاده از اين كارت‌ها در كرايه‌ی شما تخفيف ايجاد نمی‌كند اما اگر از اتوبوس استفاده کنید، تخفيفی حدود شصت درصد دارد.

دوچرخه

درست است که چین برای دوچرخه‌هایش معروف است ولی امروزه بیشتر چینی‌ها دارای خودروی شخصی هستند. بر اساس آمار گرفته شده، در هر روز حدود ١٢٠٠ ماشین در خیابان‌های پکن در گردش هستند. به همین دلیل، در حال حاضر اگر خواستار آن هستید که یک عالم دوچرخه‌سوارهای در خیابان ببینید بهتر است به هند بروید، چین مناسب این کار نیست. البته دوچرخه‌سواری هنوز کاملاً در پکن منقرض نشده. پکن مانند پن‌کیک مسطح و هموار است و بیشتر خیابان‌های اصلی دارای خطوط ویژه‌ی دوچرخه هستند. دوچرخه سواری در پکن خیلی راحت‌تر و سریع‌تر از گشت و گذار با ماشین، تاکسی و یا اتوبوس است، زیرا در بیشتر مواقع در خیابان با ترافیکِ جانکاه مواجه می‌شوید و یاد پایتخت کشور عزیز خودمان می‌افتید.
موتورهای چهارچرخه در پکن معمولاً علایم رانندگی را رعایت می‌کنند ولی وقتی چراغ قرمز است، بدون توجه به عابران پیاده و یا دوچرخه‌سواران یک‌دفعه تغییر جهت می‌دهند. مواظب آن‌ها باشید. قرار نیست در پکن با یکی از آن‌ها تصادف کنید. قرار است از پکن لذت ببرید. عابران پیاده، دوچرخه سواران و دیگر وسایل نقلیه (مانند دوچرخه‌های موتوری، سه چرخه و...) معمولاً به علایم راهنمایی و رانندگی توجه نمی‌کنند، و لازم می‌دانیم که گوش‌زد کنیم، قرار نیست با این‌ها هم تصادف کنید، پس لطفاً مواظب باشید. همچنین ماشین‌ها، کامیون‌ها و اتوبوس‌ها به دوچرخه سواران در خیابان توجهی نمی‌کنند و از این رو به راحتی از روی خطوط ویژه‌ی دوچرخه، از مقابل دوچرخه سواران -بدون توجه به آن‌ها- به سمت راست می‌پیچند و نکته‌ی تکراری و اما شیرین این قسمت این است که خیلی مواظب باشید، چون قرار نیست با این گروه هم تصادفی داشته باشید. پس اگر این همه خطر در کمین یک دوچرخه‌سوار وجود دارد، چرا ما آن را پیشنهاد می‌دهیم؟ بله، سوال خوبی است، به خاطر ترافیک، مسطح بودن زمین، به خاطر سلامتی ِ خودتان و هزار و یک دلیل خوب و موجه دیگر. در بعضی مواقع رانندگان لطف می‌کنند با بوق علامت می‌دهند که می‌خواهند بپیچند ولی این همیشه اتفاق نمی‌افتد. همچنین لازم است که دوچرخه‌سواران به ترافیک در خطوط دوچرخه در میان دوچرخه‌ها و سه چرخه‌ها و البته گاهی وسایل نقلیه نیز توجه بکنند. در بیشتر این مواقع ترافیک در کناره‌ها اتفاق می‌افتد پس بهتر است از سمت چپ حرکت کنید. دوچرخه سواران پکنی از کلاه‌های ایمنی و حتی نور شب استفاده نمی‌کنند. اما شما پکنی نیستید و توصیه‌ی ما هم مسلماً استفاده از تجهیزاتی است که مورد غضب پکنی‌هاست.
شرکت‌هایی به صورت حرفه‌ای برای اجاره‌ی دوچرخه وجود دارند و بعضی از هتل‌ها هم بر‌اساس برنامه‌ی ساعتی، دوچرخه اجاره می‌دهند. اما برای آن دسته که نیاز به راهنمای امنی دارند بهتر است از شرکت اجاره‌ی دوچرخه‌ی پادشاهی و تورها اجاره بکنند.
اگر بیش از چند روز در شهر می‌مانید، خوب است دوچرخه بخرید. همه چیز دوچرخه را به خوبی بررسی کنید. دوچرخه‌های ارزان ممکن است بعد از یک بار استفاده خراب شوند؛ پس بهتر است کمی بیشتر ولخرجی کنید و بین چهل و پنج‌هزار تا شصت‌هزار تومان را برای خرید دوچرخه در نظر بگیرید. مکان‌های اجاره‌ی دوچرخه ممکن است دوچرخه‌های خوبی داشته باشند ولی شما باید مبلغ بالایی را پرداخت کنید و نگران این باشید که دوچرخه‌تان دزدیده نشود.

تاکسی

تاکسی‌ها بهترین راه برای گردش در اطراف شهر هستند و البته برای مسافران اروپایی سفر با تاکسی راحت‌تر و ارزان‌تر است. تنها مشکل، ترافیک سنگین و انبوه پکن است و بیشتر تاکسی‌رانان از اطراف شهر هستند و به همین دلیل شهر را خوب نمی‌شناسند. تاکسی‌ها به رنگ قرمز تیره، یا بالای آن‌ها زرد و پایینشان به رنگ آبی تیره است.
در بیشتر جاهای پکن نمی‌توانید تاکسی رسمی پیدا کنید. هر چند در بیشتر مکان‌ها تاکسی‌های غیر رسمی -مثل همین مسافرکش‌های خودمان- وجود دارند. برای مسافران تشخیص این‌گونه تاکسی‌ها سخت است. ولی اگر طوری وانمود کنید که تاکسی می‌خواهید رانندگان کمک‌تان خواهند کرد. به یاد داشته باشید که قبل از سوار شدن در مورد کرایه چانه بزنید. شما خارجی هستید و همه فکر می‌کنند پول‌دار هستید و دوست‌دارید ثروت‌تان را با رانندگان تاکسیِ چینی قسمت کنید. به قضیه با این دید، نگاه کنید. مردم محلی برای تاکسی‌ها پول کمتری پرداخت می‌کنند ولی برای توریست‌ها قیمت متفاوت بوده و کمی بالاتر است.
بهای تاکسی‌ها از حدود ١٥٠٠ تومان شروع می‌شود و به ازای هر کیلومتر حدود ٣٠٠ تومان بعد از ٣ کیلومتر اولیه به بهای ورودی اضافه می‌شود. در خارج از ساعات شلوغی بهای تاکسی برای گردش در داخل شهر حدود ٣٠٠٠ تا ٣٧٥٠ تومان درمی‌آید و برای گردش در اطراف شهر حدود ٧٥٠٠ تومان تمام می‌شود. از ٢٥ نوامبر سال ٢٠٠٩ به بهای کرایه‌ها حدود ١٥٠ تومان به عنوان مالیات اضافه شده است. البته این مالیات در تاکسی‌متر دیده نمی‌شود به همین دلیل اگر تاکسی‌متر هجده یوان نشان داد شما باید نوزده یوان بپردازید. اگر راننده یادش رفت که تاکسی‌متر را روشن کند بهتر است به او مؤدبانه تذکر دهید تا تاکسی‌متر را روشن کند. باید گفت که معمولاً یادشان می‌رود تاکسی‌متر را روشن کنند. در آخر هم از او درخواست فاکتور کنید، داشتن فاکتور باعث می‌شود که اگر شکایتی داشته باشید، رسیدگی بشود و در ضمن اگر چیزی را در تاکسی جا گذاشته باشید به شما پس می‌دهند. مکالمه با رانندگان ممکن است برای شما مشکل باشد چون بیشتر آن‌ها به زبان انگلیسی آشنایی ندارند. از کارمندان هتل می‌توانید درخواست کنید که آدرس‌ها را برای شما بنویسند و شما به راننده بدهید. مطمئن شوید که آدرس و یا نقشه‌ی هتل را به چینی همراه خود داشته باشید.
تمام تاکسی‌های عمومی دارای لوح پروانه‌ی کار با حرف بزرگ B هستند اما آن‌ها را با تاکسی‌های سیاه اشتباه نگیرید. این تاکسی‌ها در داخل شهر نیستند بلکه معمولاً در اطراف مناطق توریستی مانند دیوار بزرگ و یا کاخ تابستانی و یا ایستگاه‌های مترو هستند. معمولاً این تاکسی‌ها کرایه‌ی بیشتری می‌گیرند مگر اینکه شما مسیر و نرخ آن را از قبل بدانید. در بعضی موارد آن‌ها توریست‌ها را به مکان‌های دیگری می‌برند. حتی ممکن است آن‌ها را به محله‌های پرت ببرند و بدزدند. اگر با این مسئله -البته نه دزدی، بلکه مسیر ناخواسته! - مواجه شدید بهتر است بحث نکنید و کرایه‌ی کامل را بپردازید و شماره‌ی گواهی‌ آن‌ها را به خاطر بسپارید و بعد به پلیس اطلاع دهید.
برای اینکه دچار این‌گونه مشکلات نشوید بهتر است نرخ‌ها و مسافت‌ها را به خاطر داشته باشید و از افراد محلی قبل از این‌که سوار تاکسی شوید، بپرسید. به رانندگان نشان دهید که در این زمینه اطلاع دارید و اگر تقلبی کنند دچار مشکل خواهند شد. موقعیت خود را با خورشید بسنجید و اگر راننده مدت طولانی راه را اشتباه رفت با او در میان بگذارید. رانندگان متقلب به راه اصلی باز می‌گردند ولی رانندگان درست‌کار دلیل تغییر مسیر را به شما خواهند گفت. ممکن است بعضی رانندگان کرایه‌ی بیشتری بخواهند و بگویند تاکسی‌متر خراب است. در این‌صورت باید شماره‌ی گواهی را که داخل ماشین نصب است ببینید و یادداشتش کنید.
تاکسی‌های دست‌ساز نیز در پکن وجود دارد، در اینگونه تاکسی‌ها چند صندلی به پشت یک موتور وصل هستند! اگر از قبل سر کرایه با آنها چانه نزده باشید، بیشتر آن‌ها سر شما کلاه می گذارند. ممکن است برای یک مسیر ٢ دقیقه‌ای حدود ٤٥٠٠٠ تومان از شما بگیرند و اگر پول ندهید شاید به شما حمله کردند که طبعاً سخت است اما شماره‌ی گواهی‌ را یادداشت کنید. در مملکت غریب با بومی‌ها در نیفتید.